Σε μια εποχή όπου η ψηφιακή τεχνολογία έχει διαποτίσει κάθε πτυχή της ζωής μας, η γραμμή που χωρίζει την εργασία από την προσωπική ζωή γίνεται όλο και πιο αχνή. Η τηλεργασία και η κουλτούρα “πάντα διαθέσιμος” έχουν οδηγήσει σε αυξημένα επίπεδα άγχους και εξάντλησης για πολλούς εργαζόμενους, καθιστώντας το Right to δικαίωμα αποσύνδεσης (Right to Disconnect) πιο σημαντικό από ποτέ.
Τι είναι το Δικαίωμα Αποσύνδεσης;
Το δικαίωμα αποσύνδεσης αναφέρεται στο δικαίωμα των εργαζομένων να αποσυνδέονται από τα ψηφιακά εργαλεία επικοινωνίας και εργασίας εκτός ωραρίου εργασίας και κατά τη διάρκεια των αδειών τους. Αυτό περιλαμβάνει την αποφυγή απάντησης σε μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, τηλεφωνήματα ή άλλες μορφές επικοινωνίας που σχετίζονται με την εργασία.
Γιατί είναι σημαντικό;
Η αποσύνδεση από την εργασία είναι απαραίτητη για την προστασία της ψυχικής και σωματικής υγείας των εργαζομένων. Η συνεχής σύνδεση μπορεί να οδηγήσει σε:
- Αυξημένο άγχος και εξάντληση
- Διαταραχές ύπνου
- Κακή ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής
- Ευαλωτότητα στο burnout
Επιπλέον, η αποσύνδεση μπορεί να βοηθήσει στην ενίσχυση της παραγωγικότητας και της δημιουργικότητας. Όταν οι εργαζόμενοι έχουν χρόνο να ξεκουραστούν και να αναζωογονηθούν, επιστρέφουν στη δουλειά με νέες ιδέες και ενέργεια.
Πού εφαρμόζεται;
Το δικαίωμα αποσύνδεσης έχει ψηφιστεί σε νόμο σε ορισμένες χώρες, όπως το Βέλγιο, η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία. Σε άλλες χώρες, το δικαίωμα αυτό ρυθμίζεται μέσω συλλογικών συμβάσεων εργασίας ή εσωτερικών κανονισμών εταιρειών.
Νομοθετική κατοχύρωση:
- Βέλγιο: Ήταν η πρώτη χώρα στην Ευρώπη που θεσμοθέτησε το δικαίωμα αποσύνδεσης το 2016, μέσω του Κώδικα Εργασίας.
- Γαλλία: Ακολούθησε το 2017, ενσωματώνοντας το δικαίωμα στον Κώδικα Εργασίας.
- Ιταλία: Το 2019, η Ιταλία υιοθέτησε το δικαίωμα αποσύνδεσης μέσω συλλογικών συμβάσεων εργασίας στον δημόσιο τομέα.
- Ισπανία: Το 2021, η Ισπανία ενσωμάτωσε το δικαίωμα αποσύνδεσης στον νόμο για την εργασιακή μεταρρύθμιση.
- Ελλάδα: Το 2021, θεσπίστηκε το δικαίωμα αποσύνδεσης με το άρθρο 12 του Ν. 4808/2021 “Για την Προστασία της Εργασίας”.
Συνοψίζοντας, η εφαρμογή του δικαιώματος αποσύνδεσης βρίσκεται ακόμα σε εξέλιξη και παρουσιάζει διαφορετικές ταχύτητες και μορφές υιοθέτησης ανάλογα με την χώρα.
Παρόλα αυτά, η αναγνώριση της σημασίας του για την ψυχική και σωματική υγεία των εργαζομένων, καθώς και για την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, οδηγεί σε ολοένα αυξανόμενη υιοθέτησή του, είτε μέσω νομικών ρυθμίσεων, είτε μέσω συλλογικών συμβάσεων ή εσωτερικών κανονισμών εταιρειών.